Patella Luxatie
Patella is de officiële benaming voor de knieschijf. Een patella luxatie betekent een loszittende knieschijf. De knieschijf heeft een belangrijke functie in het mechanisme van de kniebuiging. Bij een luxatie van de knieschijf valt deze functie weg. Daardoor kan de hond niet meer goed op dit been steunen.
Er zijn verschillende vormen van patella luxatie:
Luxatie naar mediaal – Dit wil zeggen dat de knieschijf naar de binnenkant van de knie wegschiet. Dit is de meest voorkomende vorm van luxatie en komt voornamelijk voor bij kleine rassen.
Luxatie naar lateraal – Dit wil zeggen dat de knieschijf naar de buitenkant van de knie wegglijdt. Dit is de meest voorkomende vorm na een trauma en komt voornamelijk voor bij grote rassen.
Oorzaaak
Het kniegewricht is de verbinding tussen het dijbeen (femur) en het scheenbeen (tibia). Aan de voorzijde van het dijbeen loopt een sleuf waar de knieschijf overheen glijdt. Aan boven en onderzijde van de knieschijf zit de kniepees die op haar beurt weer vastzit aan een beenkam bovenaan, voorop het scheenbeen.
Bij sommige honden is de sleuf in het dijbeen niet diep genoeg en zit de aanhechting van de kniepees te ver naar binnen. Als dit het geval is spreken we over een aangeboren patella luxatie.
Het gewrichtskapsel kan ook door een of andere trauma (auto ongeluk, e.d.) scheuren waardoor de patella nog onvoldoende in de sleuf wordt getrokken en dus ook kan luxeren. Als dit het geval is spreken we over een traumatische patella luxatie.
Voorkomen
Luxatie naar mediaal is vooral een probleem bij kleinere hondenrassen zoals Chihuahua’s, Dwergpoedels, Papillons en andere kleine honden. De aandoening is erfelijk. Aangetaste honden moet men uitsluiten van de fok. De precieze wijze van overerving is niet bekend, maar waarschijnlijk zal het aan meerdere factoren liggen, net zoals bijv. bij heupdysplasie (link naar heupdysplasie)
Symptomen
De symptomen van patella luxatie kunnen variëren van heel af en toe door de betreffende poot zakken tot een permanente afwijkende loop waarbij de hond met de knieën naar buiten loopt. Bij het strekken van de poot kan de knieschijf terug in de juiste positie springen en vertoont de hond geen symptomen meer.
Behandeling
Honden met een lichte vorm van patella luxatie, waarbij de knieschijf maar heel af en toe luxeert zullen meestal niet behandeld worden. Bij een ergere vorm, waarbij de knieschijf vaker van zijn plaats schiet, of zelfs permanent verkeerd ligt moet er worden ingegrepen.
Een operatie is de enige manier. Er zijn verschillende soorten ingrepen die uitgevoerd kunnen worden:
* Bij een lichte luxatie kan de aanhechting van de kniepees een stukje verplaatsen de oplossing zijn. Dit gebeurt door de beenkam van het scheenbeen los te maken en op de correcte plaats weer vast te zetten.
* Als de sleuf van het dijbeen te ondiep is moet deze worden uitgediept. Hierdoor komt de patella dieper in de sleuf te liggen waardoor het niet meer kan luxeren.
* Het opspannen van het gewrichtskapsel waardoor de patella beter op zijn plaats wordt gehouden.
De behandelingsmethode van patella luxatie verschilt dus van geval tot geval en is afhankelijk van de ernst van de aandoening.